สำนวนไทย (ญ-ด)

ญ-ด
ญาติดี ดีกัน - เป็นพวกเดียวกัน
เฒ่าหัวงู คนที่มีอายุ หรือคนแก่ที่มีเล่ห์เลี่ยมพลิกแพลงมีพิษสงมาก, ชายแก่ผู้เจ้าชู้
ซนเหมือนลิง ซนไม่เคยหยุดนิ่ง
ซ่อนหน้าเป็นนางอาย ขี้อาย
ซังกะตาย ฝืนใจทำ, ทำด้วยจำใจ
ซื่อกินไม่หมด คดกินไม่นาน ทรัพย์สินที่ได้มาโดยไม่บริสุทธิ์ กินไม่ได้นาน
ซื่อเป็นแมวนอนหวด เป็นสำนวนประชดว่า ซื่อไม่จริง
ซื้อควายหน้านา ซื้อผ้าหน้าหนาว ซื้อของเมื่อต้องการมาก ย่อมได้ของแพง
ซื้อง่ายขายคล่อง ทำการค้าเจริญก้าวหน้าดี
ดอกไม้ริมทาง หญิงใจง่าย ทำตัวไร้ค่า ชายใดปรารถนาก็ได้
ดองเปรี้ยว ดองเค็ม คร่ำเคร่งหมักหมมอยู่กับสิ่งใดสิ่งหนึ่งจนไม่มีเวลาไปไหน
ดักคอ พูดล่วงหน้า ถึงเรื่องที่อีกฝ่ายหนึ่งจะพูดไว้เสียก่อน
ดักลอบหมั่นกู้ เจ้าชู้หมั่นเกี้ยว ทำการสิ่งใดให้กมั่นเอาใจใส่
ดับไฟหัวลม จัดการกับผู้เป็นต้นเหตุสำคัญเสียก่อน
ดาบสองคม สิ่งที่ทำลงไปอาจให้ผลดีและผลเสียร้ายเท่าๆกัน
ดำเป็นตอตะโก ดำเหลือเกินอย่างกับตอตะโก
ดินพอกหางหมู ทิ้งการทำงานสะสมไว้มากจนทำให้ต้องลำบากเดือดร้อน
ดินไม่กลบหน้า ยังไม่ตาย จะต้องทำอะไรอย่างใดอย่างหนึ่งให้ได้
ดีดลูกคิด คิดรอบคอบถี่ถ้วน มีแต่ทางได้ไม่มีทางเสีย
ดีดลูกคิดรางแก้ว เล็งผลเลิศ, คำนวณอย่างดีแล้ว ว่าต้องได้กำไร
ดื่นเป็นกล้วยน้ำว้า มีมากมายหาได้ง่ายๆ
คุมวงกงเกวียน ทำกรรมไว้อย่างไรจะได้รับผลอย่างนั้น
ดูช้างให้ดูหาง ดูนางให้ดูแม่ ช้างดีหางสวย แม่ดีลูกสาวก็ดีด้วย
ดูตาม้าตาเรือ จะพูดจะทำอะไรระมัดระวัง ข้างหน้าบ้าง ข้างหลังบ้าง อย่าวู่วาม
เด็กเมื่อวานซืน ยังอ่อนต่อโลก ยังไม่มีความรู้ความสามารถอะไร
เด็กเลี้ยงแกะ คนชอบพูดปดไม่มีใครเชื่อถือ
เด็กเหลือขอ เด็กเกเร ไม่อยู่ในอำนาจผู้ใหญ่
เด็กอมมือ ไม่รู้ประสีประสา
เด็ดดอกฟ้า ได้หญิงสูงศักดิ์เป็นภรรยา
เด็ดบัวไม่ไว้ใย ตัดความสัมพันธ์หรือไมตรีที่มีต่อกันอย่างไม่เหลือเยี่อใย
เดินตามผู้ใหญ่หมาไม่กัด ทำตามผู้ใหญ่มักไม่ผิดพลาดหรืออันตราย
ได้แกงเทน้ำพริก ได้อะไรใหม่กลับลืมของเก่า
ได้ทีขี่แพะไล่ พอได้ท่าได้ทีก็ขู่สำทับอีก
ได้น้ำได้เนื้อ ได้เป็นชิ้นเป็นอัน, ได้ใจความ

สำนวนไทย (จ-ช)

จ ฉ ช
จนก็ไม่ดี มีก็วิตก อยู่ในสภาพที่เป็นทุกข์ทั้งนั้น
จนตรอก หมดสิ้นหนทาง
จนแต้ม อับจน หมดทางสู้
จดไม่ติด แพงจนซื้อไม่ลง
จมปลัก อยู่กับที่, ไปไหนไม่ได้
จมไม่ลง เคยรุ่งเรื่อง แต่ต่อมาตกอับ แล้วทำตัวตามฐานะตกอับไม่ได้
จมูกมด ตาแร้ง จมูกไว ตาไว
จรกาหน้าหนู ไม่เข้าพวก หรือเข้ากับเขาไม่ได้
จวัก ตักแกง ไม่รู้รส แม้จะเป็นของดี
จองหองพองขน เย่อหยิ่งลบหลู่ผู้มีคุณ
จอดไม่ต้องแจว อับจน, ไม่มีทางไปไหนได้
จอดเรือดูฝั่ง จะนั่งดูแผ่นดิน จะทำอะไรต้องดูให้รอบคอบเสียก่อน
จระเข้ขวางคลอง ทำอะไรให้เป็นที่ขัดขวางใคร ๆ, กีดขวางเกะกะ
จระเข้คับหนอง ทำอะไรใหญ่โตเกินตัว
จระเข้ฟาดหาง ใช้อำนาจ หรือกำลังระรานโดยไม่เลือกหน้า
จับงูข้างหาง ทำสิ่งที่อันตรายต้องระวัง อันตรายจะเกิดขึ้นกับตัว
จับดำถลำแดง มุ่งหมายอย่างหนึ่ง แต่ได้อีกอย่างหนึ่ง
จับต้นชนปลาย ลำดับเรื่อง
จับตัววางตาย ทำอะไรครั้งเดียว แน่นอนไม่เปลี่ยนแปลง
จับปลาในปลัก ทำสิ่งที่มองเห็นความสำเร็จอยู่แล้ว
จับปลาสองมือ ทำสองฝักสองฝ่าย ไม่แน่นอน
จับปูใส่กระด้ง ซุกซนอยู่ไม่นิ่ง
จับพลัดจับพลู บังเอิญเป็นไปโดยไม่ตั้งใจ
จับแพะชนแกะ จับโน่นผสมนี่
จับมือใครดมไม่ได้ หาตัวคนผิดไม่ได้
จับมือถือแขน ถูกเนื้อต้องตัวกัน
จับแมวแจวเรือ จับเสือไถนา ทำสิ่งที่เป็นไปไม่ได้, ใช้คนไม่เหมาะสมกับความสามารถ
จับไม่ได้ไล่ไม่ทัน แก้ตัวเก่ง
จับเสือมือเปล่า แสวงหาประโยชน์โดยที่ตนเองไม่ต้องลงทุน
จับให้มั่นคั้นให้ตาย หาหลักฐานให้แก้ตัวไม่หลุด
จ้ำจี้จ้ำไช บ่นว่า ตักเตือนบ่อยๆ
จิ้งจกตีนศาล หากินเล็กๆน้อยๆ กับผู้มาติดต่อราชการ
จิ้งจกทัก การทักท้วง
จุดไต้ตำตอ พูดหรือทำอะไรมาโดนกับผู้ที่เขาเป็นเจ้าของเรื่องเอง โดยคนพูดหรือคนทำไม่รู้ตัว
จูงจมูก พาไปทางไหนก็ได้
จูบลูกถูกแม่ ทำคนหนึ่งมีผลกับอีกคนหนึ่ง
เจ้ากี้เจ้าการ ผู้ทำธุระให้คนอื่นโดยเขาไม่ขอร้อง
เจ้าชู้ไก่แจ้ ผู้ชายที่ทำท่าเจ้าชู้ ให้ผู้หญิงเห็น
เจ้าชู้ประตูดิน เจ้าชู้เกี้ยวไม่เลือกหน้า
เจ้าชู้ยักษ์ เจ้าชู้มือไวใจเร็วใช้กำลังปลุกปล้ำ
เจ้าถ้อยหมอความ ผู้ใช้ถ้อยคำพลิกแพลงไปตามกฏหมาย
เจ้าน้ำตา ต้องไห้ง่าย
เจ้าเนื้อ อ้วน
เจ้าบุญนายคุณ ผู้มีบุญคุณ
เจ้าไม่มีศาล สมภารไม่มีวัด ผู้เป็นใหญ่แต่เร่ร่อนไม่มีที่อยู่เป็นหลักแหล่ง
เจ้ายศเจ้าอย่าง คนที่ไว้ตัวไว้ยศ
เจ้าเล่ห์เจ้ากล เล่ห์เหลี่ยมมารยามาก
เจ้าหน้าเจ้าตา ผู้ชอบทำอะไรเอาหน้า
เจ๊กตื่นไฟ เอะอะโวยวาย
เจอไม้งามเมื่อยามขวานบิ่น พบผู้หญิงงามเมื่อตนแต่งงานไปแล้ว
เจียมเนื้อเจียมตัว ทำตัวสมฐานะต้อยต่ำของตน
แจงสี่เบี้ย อธิบายละเอียดชัดเจน
ใจชื้น สบายใจ
ใจดำเป็นอีกา เห็นแก่ตัว
ใจดีเป็นแม่พระ ใจดีมาก เมตตาเสมอ
ใจดีผีเข้า ใจดีมาก บริวารหรือผู้อยู่ในอำนาจก็กำเริบ
ใจดีสู้เสือ ทำใจกล้าผจญกับสิ่งที่น่ากลัว
ใจน้อย โกรธง่าย
ใจเบา เชื่อง่าย
ใจเป็นน้ำพระคงคา ใจคอกว้างขวางโอบอ้อมอารี
ใจเป็นปลาซิว ไม่อดทน
ใจไม่ไส้ระกำ ไม่มีเมตตากรุณาแก่ใครๆ
ใจเร็วด่วนได้ ใจร้อนคิดแต่จะได้
ใจลอย เผลอตัว
จนใหญ่ใจโต คิดเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่

ฉกชิงวิ่งราว แย่งชิงทรัพย์
ฉลาดแกมโกง ฉลาดในทางทุจริต
ฉับพลันทันด่วน โดยเร็ว
ฉิบหายขายตัว ล่มจม, เสียหายมาก
ฉุนขึ้นจมูก ฉุนมาก
ฉูดฉาดบาดตา สีฉุดฉาดเห็นได้ชัด
เฉโก ฉลาดแบบโกงๆ
แฉโพย เปิดเผยข้อที่ปิดบังออก
ชนะไหนเอาด้วย, ช่วยกระพือ ชนะก็เข้าเป็นพวกด้วย
ชนักติดหลัง มีโทษหรือความผิดติดตัวอยู่
ชักซุงตามขวาง ทำอะไรไม่ถูกวิธีย่อมลำบาก, ขัดขวางผู้มีอำนาจย่อมเดือนร้อน
ชักตะพานแหงนเต่อ ทำไม่สำเร็จต้องรอค้างอยู่
ชักน้ำเข้าลึก ชักศึกเข้าบ้าน ทำอะไร ให้เป็นเหตุหรืออันตรายมาถึงตัว
ชักใบให้เรือเสีย พูดให้เรื่องเขวไปนอกทาง
ชักแม่น้ำทั้งห้า พูดจาหว่านล้อมเสียก่อน แล้วจึงหันเข้าเรื่อง
ชักใย บงการอยู่เบื้องหลัง
ชักหน้าไม่ถึงหลัง หาได้ไม่พอใช้
ชั่วเจ็ดที ดีเจ็ดหน มีชั่วบ้างดีบ้างสลับกันไป
ชั่วช่างชี ดีช่างสงฆ์ ใครจะอย่างไรก็ช่างไม่เอาเป็นธุระ
ชั่วนาตาปี ตลอดปี
ชั่วเป็นขี้ ดีเป็นแก้ว ไม่ดีไม่สนใจ สนใจเฉพาะที่ดี
ชั่วพริบตา เวลาประเดี๋ยวเดียว
ช้า ๆ ได้พร้าสองเล่มงาม ทำอะไรอย่าผลุนผลัน แล้วจะได้ผลดี
ช้าเป็นการ นานเป็นคุณ ทำช้า ๆ ค่อย ๆ คิดให้รอบคอบ จะดีกว่าด่วนทำ
ช้าเหมือนเต่าคลาน เชื่องช้าอืดอาดมาก
ช้างตายทั้งตัว เอาใบบัวปิด ปิดบังความผิดที่ใหญ่หลวงย่อมไม่มิด
ช้างเท้าหน้า ช้างเท้าหลัง ชายเป็นผู้นำ หญิงเป็นผู้ตาม
ช้างเผือกไม่เกิดในกรุง คนดีมีวิชามาจากชนบท
ช้างพลายหมายงา คนเจรจาหมายถ้อยคำ คนย่อมนับถือคำพูดกันเป็นสำคัญ
ช้างสารงูเห่า ข้าเก่าเมียรัก สิ่งเหล่านี้ท่านสอนว่าอย่าไว้ใจ
ช้างเหลือขอ เกเรมากเอาไว้ไม่อยู่
ชาดจะดี ไม่ทาสีก็แดง คนดีถึงอย่างไร ๆ ก็ดีเสมอ
ชาติคางคก ยางหัวไม่ตกไม่รู้สึก คนไม่ดีไม่เจ็บตัวเสียบ้างก็ไม่รู้สำนึก
ชาตินักเลงอดเพลงไม่ได้ รักชอบอะไรก็อดทำสิ่งนั้นไม่ได้
ชาติเสือไม่ทิ้งลาย มีความหมาย 2 แง่ คือ แง่ดี คือเก่งสมเป็นเสือ แง่ร้ายคือ นิสัยดุร้าย อย่างไรก็เป็นอย่างนั้น
ชายข้าวเปลือก หญิงข้าวสาร ชายเป็นเพศแข็งแรง ควรให้ความคุ้มครองแก่หญิงผู้อ่อนแอกว่า
ชายสามโบสถ์ เป็นผู้ไม่น่าไว้วางใจ
ชิงสุกก่อนห่าม รีบทำในสิ่งที่ไม่ถึงเวลาอันสมควร
ชิมลาง ดูลาดเลา
ชี้ต้นตาย ชี้ปลายเป็น ว่าอย่างไรก็เป็นอย่างนั้น
ชี้นกบนปลายไม้ หวังในสิ่งที่ยังอยู่ห่างไกล
ชี้นกเป็นนก ชี้ไม้เป็นไม้ นายจะว่าอย่างไรก็เป็นอย่างนั้นด้วยความคล้อยตาม เพราะกลัวหรือประจบ
ชี้โพรงให้กระรอก ชี้ลู่ทางให้แก่ผู้อื่น โดยไม่คำนึงถึงผลเสียหายที่จะเกิดขึ้น
ชุบมือเปิบ ฉวยโอกาสเอางานที่เขาทำเสร็จแล้วมาเป็นประโยชน์แก่ตน
แช่งชักหักกระดูก แช่งด่าให้ได้รับอันตรายอย่างร้ายแรง
เชื่อน้ำมนต์ หลงเชื่อตาม
เชื้อไม่ทิ้งแถว ลูกย่อมเป็นไปตามพ่อแม่
ใช้น้ำเย็นเข้าลูบ พูดจาโลมเล้าให้ใจอ่อน
ใช้แมวเฝ้าปลาย่าง ฝากของไว้กับผู้ที่ต้องการ
ใช้ไม่แข็ง หักโหมเด็ดขาดตามใจตัว
ใช้ไม้นวม ทำให้นุ่มนวล ไม่ให้หักหาญ
ใช้หนึ่งเป็นสอง ทำอะไรเกินคำสั่ง

สำนวนไทย (ค-ง)

คดในข้องอในกระดูก มีสันดานคดโกงที่สุด
คนดีผีคุ้ม คนที่ทำความดีย่อมไม่มีภัย
คนตายขายคนเป็น จัดงานศพหรูหรา ทำให้สิ้นเปลืองเงินทองมาก
คนยากว่าผี คนดีว่าศพ ยกย่องผู้ดีมีเงิน เหยียดหยามคนจน
คนรับเท่าผันหนัง คนชังเท่าผืนเสื่อ คนรักเรามีน้อย คนเกลียดเรามีมาก
คนล้มอย่าข้าม คนที่ตกต่ำ ไม่ควรลบหลู่ดูถูกเพราะอาจจะกลับเฟื่องฟูขึ้นเหมือนเดิมได้
คบคนจรหมอนหมิ่น คบคนแปลกหน้า อาจเกิดโทษหรืออันตรายได้ เหมือนหนุนหมอนหมิ่น ๆ อาจตกหมอนคอเคล็ด
คบเด็กสร้างบ้าน คบหัวล้านสร้างเมือง ทำอะไรร่วมกับเด็ก หรือคนหัวล้านมักไม่เป็นผล เพราะเด็กชอบเล่น คนหัวล้านก็ใจน้อย
คบสองหนองแหลก ความลับอะไรที่ให้รู้ถึงสองคนแล้วเรื่องยุ่งเกิดขึ้นเสมอ
คมในฝัก มีสติปัญญาเฉลียวฉลาด แต่นิ่งสงบเสงี่ยมไม่แสดงออกมา เมื่อพูดหรือทำจึงจะรู้
คร้ามข้อ กลัวเกรง
ครึ้มฟ้าครึ้มฝน บางโอกาส
คลื่นกระทบฝั่ง เรื่องที่เกิดขึ้นเหมือนจะใหญ่โต แต่แล้วก็กลับเงียบหายไปเฉยๆ
คลื่นใต้น้ำ เรื่องร้ายแรง หรือเรื่องสำคัญเกิดขึ้นเงียบ ๆ
คลุกคลีตีโมง อยู่ใกล้ชิดสนิทสนมกัน มั่วสุมกันตลอดเวลา
คลุมถุงชน จับชายแต่งกับหญิงโดยที่ไม่เคยได้รู้จักกันมาก่อน
ควันหลง เรื่องราวที่เกิดขึ้น แล้วกลับปรากฏ ขึ้นมาอีก
ความในอย่าออก ความนอกอย่าเข้า ไม่ควรนำเรื่องที่ไม่ดีภายในครอบครัวไปเล่าให้คนอื่นฟัง และไม่ควรนำเรื่องวุ่นวายภายนอกบ้านมาเล่าให้คนในบ้านรำคาญ
ความรู้แค่หางอื่ง มีความรู้น้อย
ความรู้ท่วมหัว เอาตัวไม่รอด แม้จะมีความรู้มากมาย แต่ไม่รู้จักใช้ให้เกิดประโยชน์
ความวัวไม่ทันหาย ความควายเข้ามาแทรก มีเรื่องไม่รู้จักจบสิ้น เรื่องนี้ยังไม่เสร็จ เกิดเรื่องใหม่เข้ามาอีก
ควายขวิดอย่าขวาง อย่าเข้าขวางเหตุการณ์ที่กำลังจะเกิดอย่างรุนแรง
คว่ำบาตร ตัดออกจากสมาคม, ไม่มีใครคบหาด้วย
คว่ำข้าวเม่า ล้มคว่ำหน้า
คอขาดบาดตาย เรื่องที่สำคัญมากอาจถึงชีวิต
คอทั่งสันหลังเหล็ก ผู้มีร่างกายกำยำล่ำสัน แข็งแกร่งเกินคนธรรมดา
คอเป็นดอกไม้ไหว กริยาท่าทางของคนที่หันยักคอไปมาอย่างรวดเร็ว
คอเป็นเอ็น เถียงชนิดไม่ยอมแพ้และออกเสียงดัง
คอหอยลูกกระเดือก ผู้ที่ใกล้ชิดสนิทกัน ย่อมต้องสนับสนุนซึ่งกันและกันอยู่ตลอดเวลา
คอหยัก ๆ สักแต่ว่าคน เป็นคนเปล่าแต่ว่าไม่มีความคิด
คันเหมือนตำแย คันมาก, คันหมดทั้งตัว
คับที่อยู่ได้ คับใจอยู่ยาก สถานที่แม้จะคับแคบ ถ้าไม่คับอกคับใจก็อยู่ได้ดีกว่าที่กว้างขวาง แต่เกิดคับอกคับใจกัน
คางคกขึ้นวอ คนมีฐานะต่ำต้อย พอได้ดีก็มักแสดงกริยาอวดดีลืมตัว
คางเหลือง แย่ หรือเกือบตาย
คาบลูกคาบดอก ตกอยู่ในระยะคับขันกำลังจะได้เลียหรือก้ำกึ่งกันอยู่
คิดสมบัติบ้า คิดฝันถึงสิ่งที่อยากมี อยากเป็นจนฟุ้งซ่าน
คิ้วโก่งเหมือนคันศร คิ้วโก่งดูงดงาม
คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเล เมื่อเวลาออกทะเลอย่าประมาทเพราะอาจเกิดอันตรายได้ทุกเมื่อ
คุณแม่สายบัวแต่งตัวค้าง แต่งตัวเตรียมไปไหนแต่ไม่ได้ไป
เคียวอยู่ในท้อง คดโกงไม่มีศิลธรรม
แค่จมูกมาปาก ระยะทางสองแห่งที่อยู่ใกล้กันมาก
โค่นกล้วยอย่าไว้หน่อ ฆ่าพ่ออย่าไว้ลูก ทำลายให้หมดสิ้นอย่าให้เหลือไว้

ฆ้องกลองไม่ดี ตีไม่ดัง คนเลวจะเกื้อหนุนอย่างไรก็ไม่ดีไปได้
ฆ้องปากแตก พูดมาก
ฆ่าควายเสียดายพริก ทำงานใหญ่โตแต่กลัวหมดเปลือง
ฆ่าช้างเอางา ทำลายล้างอะไรที่ใหญ่โต เพื่อให้ได้ของสำคัญเพียงเล็กน้อย
ฆ่าไม่ตาย ขายไม่ขาด ตัดไม่ได้, พ่อไม่ไม่อาจทิ้งลูกได้
ฆ่าหงส์ เลี้ยงกา ทำลายของสูงค่านำมาทำของด้อยค่า
งงเป็นไก่ตาแตก งงมาก เหมือนไก่ซึ่งถูกคู่ต่อสู้แทงตา
งมเข็มในมหาสมุทร ค้นหาอะไรในที่ซึ่งพ้นวิสัยที่จะทำได้สำเร็จ
งอก่อ งอขิง กลัวจนตัวงอ, นอนขดจนตัวงอ
งอนเป็นช้อนหอย งอนมากคล้ายเปลือกหอย
งอมพระราม ลำบากมาก
งานหลวงไม่ให้ขาด งานราษฏร์ไม่ให้เสีย ทำงานไม่บกพร่องทั้งงานส่วนตัวและส่วนรวม
งูกินหาง วนเวียน ไม่รู้จักจบสิ้น
งูเห็นนมไก่ ไก่เห็นตีนงู รู้เท่าทันกัน
เงยหน้าอ้าปาก มีฐานะดีขึ้นพอเลี้ยงชีวิตได้
เงียบเป็นเป่าสาก เงียบมาก ถามอะไรก็ไม่มีใครตอบ, เงียบสนิท
เงาหัวไม่มี เคราะห์ร้าย
เงื้อง่า ราคาแพง มัวแต่ทำท่าอยู่ไม่กล้าตัดสินในทำลงไปสักที
โง่แกมหยิ่ง คนโง่ทำท่าเย่อหยิ่ง
โง่แล้วอยากนอนเตียง โง่แล้วยังไม่เจียมตัว ยังขืนไปทำในสิ่งที่ตนไม่รู้จักไม่เข้าใจ

สำนวนไทย (ก - ข)

ก ข
กรวดน้ำคว่ำขัน - ตัดขาดไม่คบหาสมาคม
กบเลือกนาย ช่างเลือกจนโดนดี - คือได้นายที่เลวกว่าเดิม
ก้นไปหาช่อง - จะขอความช่วยเหลือจากใครต้องไปหาเขา
ก้นกระดก - ลืมตัวเพราะคำชม
กระเชอก้นร่ว สุรุ่ยสุร่าย - ไม่รู้จักประหยัด
กระดี่ได้น้ำ - แสดงอาการดีใจจนออกนอกหน้า
กระดูกขัดมัน เข้มงวด, ไม่เผื่อแผ่
กระดูกแข็ง ไม่ตายง่าย
กระดูกแขวนคอ เสียประโยชน์แล้วยังต้องได้รับความลำบากอีก
กระดูกแตกไม่ให้ขนร่วง ยอมทนทุกข์เพราะหยุ่งในเกียรติ และศักดิ์ศรีของตน
กระดูกร้องได้ ผู้ใีดก่อกรรมไว้กับผู้ตาม สักวันหนึ่งผู้นั้นจะต้องได้รับโทษ
กระต่ายขาเดียว ยืนยันเป็นอย่างเดียวไม่เปลี่ยนแปลง
กระต่ายตื่นตูม ตื่นในเรื่องไร้เหตุผล
กระต่ายหมายจันทร์ ชายผู้หมายปองหญิงผู้สูงศักดิ์
กระต่ายแหย่เสือ ล้อเล่นกับสิ่งที่เป็นอันตราย
กระโถนท้องพระโรง ผู้รับบาป ใครก็มักโยนความผิดให้
กระพี้หลบแก่น ไม่ทำงานตามหน้าที่
กลมเป็นลูกมะนาว ไปได้คล่องจนจับไม่ติด
กลัวดอกพิกุลร่วง ถามอะไรก็นิ่งไม่ตอบ ไม่พูด
กลัานักมักบิ่น กล้าเกินไปมักเป็นอันตราย
กลืนน้ำลายตัวเอง พูดกลับกลอกเชื่อถือไม่ได้
กว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้ ไม่ทันท่วงที
ก่อแล้วต้องสาน เริ่มอะไรแล้วต้องทำต่อให้เสร็จ
ก่อหวอด เริ่มตั้งต้นขึ้น
กาคาบพริก คนผิวดำแต่แต่งตัวด้วยเสื้อผ้าสีแดง
กำขี้ดีกว่ากำตด อะไรที่จะได้ก็ควรเอาไว้ก่อนดีกว่าไม่ได้อะไรเลย
กำปั้นทุบดิน ส่งเดชอย่างขอไปที
กิ้งก่าได้ทอง เย่อหยิ่งเพราะได้ดี หรือมีทรัพย์ขึ้นเล็กน้อย
กินเกลือกินกะปิ โง่
กินแกลบกินรำ โง่
กินขาหมู กินสินบน
กินข้าวร้อนนอนตื่นสาย ผู้ที่อยู่แบบสุขสบายแบบเจ้านาย
กินนอกกินใน เบียดบังเอา ทุจริตต่าง ๆ
กินน้ำตาต่างข้าว มีทุกข์โศกตลอดเวลา
กินน้ำไม่เผื่อแล้ง มีอะไรใช้หมดทันทีไม่คิดถึงวันข้างหน้า
กินบนเรือนขี้รดบนหลังคา คนเนรคุณ
กินล้างกินผลาญ กินทิ้งกินขว้าง
เก็บเบี้ยใต้ถุนร้าน ทำงานชนิดที่ได้เงินเล็กน้อยก็เอา
เก่าลายคราม เก่าแต่มีราคา
เกิดปีน้ำน้อย เตี้ย
เกี่ยวแฝกมุงป่า มีเงินน้อยแต่ทำอะไรเกินตัว, ทำอะไรเกินความสามารถ
แก้เกี้ยว ย้อนรอยให้หายกัน
แกงจืดจึงรู้คุณเกลือ เห็นคุณค่าเมื่อขาดสิ่งนั้น
โกรธหมาดำ ทำหมาแดง โกรธคนหนึ่งแล้วกลับไปทำกับอีกคนหนึ่ง
โกหกพกลม พูดจาเหลวไหล
ไก่แก่แม่ปลาช่อน หญิงที่ค่อนข้างมีอายุ มีมารยาและเล่ห์เหลี่ยมมาก
ไก่ขันกระต๊ากเอง ใครทำผิดก็มักจะเผลอเปิดเผยเอง
ไกลปืนเที่ยง ห่างไกลความเจริญ

ขนทรายเข้าวัด กระทำอย่างใดอย่างหนึ่งเพื่อส่วนรวม
ขนหน้าแข้งไม่ร่วง ไม่สนใจเงินทองที่เสียไป โดยเห็นว่าเป็นเพียงเล็กน้อย
ขบเผาะ หญิงที่เริ่มจะเป็นสาว
ข่มเขาโคขืนให้กินหญ้า บังคับขืนใจให้ทำตามที่ตนต้องการ
ขมิ้นกับปูน เข้ากันไม่ได้
ขว้างงูไม่พ้นคอ ทำอะไรแล้ว ผลร้ายกลับมาสู่ตนเอง
ขวานผ่าซาก พูดตรงๆ ไม่ค่อยคิด
ขัดตาทัพ ออกรับไว้ก่อน
ขายหน้าวันละห้าเบี้ย อะไรที่ทำให้ต้องอับอายขายหน้าอยู่ทุกวัน
ขาวเหมือนไข่ปอก ผิวขาวเหมือนไข่ที่ปอกเปลือกแล้ว
ข่าวช้างดู ข่าวหมูเล่น ไม่ว่าอะไรนิดหน่อยพอเกิดขึ้นก็ตื่นไปดู
ข้าวเรียงเม็ด พักผ่อนหลังกินข้าว
ข้านอกเจ้า ข้าวนอกหม้อ กระทำนอกเหนือคำสั่ง, ประพฤตินอกแบบอย่าง
ข้าสองเจ้า บ่าวสองนาย รับใช้นายสองคนที่เป็นปรปักษ์กัน
ขี่ช้างวางขอ ปล่อยปะละเลยไม่ค่อยว่ากล่าวตักเตือน
ขี้เถ้ากลบเพชร ของเลวห่อหุ้มของดีไว้
ขี้ใหม่หมาหอม อะไรใหม่ๆ ยังน่าสนใจรักใคร่
ขุดด้วยปาก ถากด้วยตา พูดค่อนขอดหรือด่าว่า และมองด้วยตาที่มุ่งร้าย
ขุดดินกินหญ้า ทำงานเล็กๆ น้อยๆ พอเลี้ยงชีวิตไปวันๆ
ขุดบ่อล่อปลา ทำอุบายให้หลงเชื่อโดยหวังประโยชน์จากผู้หลงเชื่อนั้น
ขุนนางใช่พ่อแม่ หินแง่ใช่ตายาย คนอื่นถึงจะดีอย่างไร ก็ไม่ควรไว้ใจเท่าพ่อกับแม่ ปู่ย่าตายายของตน
เขกหัวลูกเขา ถึงเบาก็เป็นหนัก ทำพลาดพลั้งกับคนอื่นถึงเล็กน้อยก็เป็นมาก
เข้าตาจน เข้าที่อับจนไม่มีทางบ่ายเบี่ยง
เข้าตามตรอก ออกตามประตู ให้รู้จักทำอะไรให้ถูกต้องเหมาะสมตามประเพณีอันงาม
เข้าถึงก้นครัว สนิทสนมกันมากถึงเข้านอกออกในบ้านได้
เข้าพกเข้าห่อ เก็บมาเป็นของตนเอง
เข้าฝูงหงส์เป็นหงส์ เข้าฝูงกาเป็นกา อยู่ในหมู่ใดก็ทำตัวเป็นเช่นนั้น
เข้ารกเข้าพง พูดหรือทำไม่ถูกต้องกับเรื่องเพราะขาดความเข้าใจ
เข้ารูปเข้ารอย ถูกกับแบบแผน
เข้าไหนเข้าได้ สามารถคบหาสมาคมกับใครๆ ก็ได้
เขียนด้วยมือ ลบด้วยเท้า ยกย่องแล้วกลับทำลายในภายหลัง
เขียนเสือให้วัวกลัว ทำอย่างใดอย่างหนึ่งเพื่อให้อีกฝ่ายหนึ่งเสียขวัญหรือเกรงกลัว
เขียว ๆ อย่างเฉลียวว่าพระอินทร์ อย่าเชื่ออะไรง่าย ๆ อย่างไม่มีเหตุผล
ไข่ในหิน ของที่ระมัดระวังทะนุถนอมเป็นพิเศษ